H Κέρκυρα υπήρξε, από τον 19ο αιώνα έως τα τέλη του 20ού, παρά τον από αιώνων κυρίως αγροτικό και εμπορικό της προσανατολισμό, χώρος ανάπτυξης αξιόλογων βιομηχανικών δραστηριοτήτων, με θετικό για την εποχή οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο.
Δυστυχώς, μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, λόγω κυρίως της αύξησης του κόστους εισαγωγής των πρώτων υλών και εξαγωγής των προϊόντων (το μεταφορικό ισοδύναμο), παρουσιάστηκε μια ολοένα αυξανόμενη κάμψη σε αυτό τον τομέα, με αποτέλεσμα ελάχιστα στοιχεία αυτού του παρελθόντος να απομένουν σήμερα – και αυτά μόνο στις μνήμες όσων έζησαν εκείνη την εποχή και όσων έκαναν τον κόπο να την ερευνήσουν, προσφέροντας με τις μελέτες και εκδόσεις τους χρήσιμα ιστορικά τεκμήρια για το υπόψη θέμα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον ο Σύλλογός μας ανέλαβε την πρωτοβουλία να εντάξει την αναφορά στο σημαντικό βιομηχανικό παρελθόν της Κέρκυρας των δύο προηγουμένων αιώνων στα πλαίσια των εκδηλώσεών του με τον γενικό τίτλο «Η Κέρκυρα θυμάται…».
Όπως πάντα, στις διάφορες δράσεις αυτής μας της εκδήλωσης περιλαμβάνεται η έκδοση του λευκώματος, που θα παραμείνει τεκμήριο αναφοράς στην εποχή της τοπικής βιομηχανικής ανάπτυξης και στη διαδοχική παρακμή της.
Ζητήθηκε η ευγενική συνδρομή φίλων ερευνητών και συγγραφέων οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με αυτό το θέμα, καλύπτοντας επιτυχώς σχετικές επιμέρους περιπτώσεις για τις οποίες υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία. Κατά την εργασία της προσαρμογής των κειμένων τους στο λεύκωμα, η οποία φυσικά έγινε σε συνεργασία με τους ιδίους, καθώς και κατά τη μετάφρασή τους στα αγγλικά, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στη διατήρηση της ουσίας του περιεχομένου αλλά και του ιδιαίτερου σε κάθε περίπτωση συγγραφικού ύφους.
Στη διάρκεια ετοιμασίας του λευκώματος δεν βρέθηκαν διαθέσιμα στοιχεία για όλες ανεξαιρέτως τις κερκυραϊκές βιομηχανίες/βιοτεχνίες της εποχής. Θα επιθυμούσαμε λ.χ. να μας είχαν παρασχεθεί κείμενα για τη ναυτιλία, τα ελαιοτριβεία κ.ά., αλλά και για άλλες επώνυμες βιομηχανίες ή βιοτεχνίες για τις οποίες δεν φαίνεται να διατηρήθηκαν παρά ελάχιστα στοιχεία. Θεωρούμε όμως ότι με τα άρθρα του παρόντος καλύπτεται σε 7 ικανοποιητικό βαθμό η ιστορία δύο αιώνων βιομηχανίας στην Κέρκυρα και παρέχεται μια αρκετά πλήρης και οπωσδήποτε ενδιαφέρουσα εικόνα εκείνης της εποχής.
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι, παρά την αναμφισβήτητη εγκυρότητα του περιεχομένου των άρθρων του, το λεύκωμα δεν έχει επιστημονικό χαρακτήρα, ούτε και κόπτεται ότι καλύπτει πλήρως το θέμα. Ο ρόλος του, όπως και κάθε παρόμοιας έκδοσης, είναι καθαρά πληροφοριακός, με τεκμηριωμένη πάντως περιγραφή των αναφερομένων περιπτώσεων και με ενδιαφέρουσα εικονογράφηση.
Θα ήταν ευχής έργον το περιεχόμενο του λευκώματος να οδηγήσει τους αναγνώστες και τους αρμόδιους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς σε σκέψεις – αν όχι για την, ανέφικτη πλέον αναβίωση του βιομηχανικού παρελθόντος της Κέρκυρας, για την ανάληψη τουλάχιστον σύγχρονων πρωτοβουλιών εκμετάλλευσης των πρωτογενών πηγών που εξακολουθεί να διαθέτει ο ευλογημένος από τη φύση τόπος μας, όπως κυρίως ο κερκυραϊκός ελαιώνας, καθώς και για την προώθηση άλλων δυνατοτήτων, όπως η επιβεβλημένη ανάδειξη και στην Κέρκυρα της βιομηχανικής της κληρονομιάς, ώστε να παραμείνει αυτή η σημαντική πτυχή του παρελθόντος του τόπου μας ζωντανή και αποδοτική.
Σας ευχόμαστε ευχάριστη ανάγνωση.